راهنمای جامع تست کارت گرافیک؛ آنالیز تمامی سوالات رایج - وبلاگ بام شهر

به گزارش وبلاگ بام شهر، تست کارت گرافیک یکی از مقوله هایی است که کاربرهای بسیار زیادی تصمیم می گیرند کیفیت سخت افزار مورد نظرشان را آزمایش نمایند. آیا کارت گرافیکی که به تازگی آن را خریده اند، در بحث عملکردی بدون نقص کار می نماید؟ اصلا چطور می توان کارت گرافیک را تست کرد؟ در این مقاله ضمن شرح درباره تست سلامت کارت گرافیک و معرفی چند سایت بنچمارک کارت گرافیک، درباره سایر سوالاتی که احتمالا در این رابطه دارید به طور مفصل شرح می دهیم.

بنچمارک کارت گرافیک در نگاه اول به نظر می رسد یک مقوله پیچیده ای باشد که هر کاربری نمی تواند آن را انجام دهد. با این حال، در این مقاله قصد داریم تست بنچمارک کارت گرافیک را به طور مفصل توضیح دهیم. قبل از هر چیز باید ابتدا این نکته را مطرح کنیم تست کارت گرافیک، تنها بعد از اورکلاک انجام نمی شود. بنابراین، تست کارت گرافیک کاربردهای مختلفی دارد. مهم ترین کاربرد و هدف از انجام تست کارت گرافیک، اطمینان حاصل کردن از سلامت اجزای داخلی یک قطعه سخت افزار است. اگر قطعه مورد نظر (در اینجا کارت گرافیک) نتواند امتیاز و نمرات حد نصاب را در بنچمارک ها به دست آورد، زمانِ ارتقای قطعه مورد نظر فرا رسیده است. اگر هم محصول مورد نظر را به تازگی خریده اید اما در بنچمارک با ضعف های جدی روبه رو است، شاید قطعه از لحاظ کارخانه ای دچار عیب و ایراد شده است. در این شرایط، باید قطعه را تعویض یا تعمیر کرد. در انتهای مقاله در رابطه با نحوه تعمیر کارت گرافیک هم به طور خلاصه صحبت می کنیم.

چرا باید کارت گرافیک را تست کرد؟

به طور خلاصه می توان علت و علت تست کارت گرافیک را در سه عامل خلاصه کرد که به طور خلاصه به توضیح زیر است:

• کسب متر و معیارهای پایه ای از کارت گرافیک و دانستن این موضوع که آیا کارت گرافیکتان در حد و مقدار هم ترازهای خود ظاهر می شود یا خیر.
• مقایسه عملکرد سیستم کامپیوتری تان برای ارتقای سخت افزارها در آینده نزدیک.
• آنالیز پایداری و سایر المان های ضروری کارت گرافیک نظیر سرعت کلاک و …

تست کارت گرافیک؛ از جنبه پایداری و آنالیز دما

گاهی اوقات امکان دارد کارت گرافیک از جنبه خنک سازی قطعات داخلی با مشکل حاد روبه رو شود. این ایراد نادر معمولا به علت نقص قطعات به صورت کارخانه ای است. با این حال، اگر با پدیده پرش تصاویر، رنگ های به اصطلاح ضربان دار و سایر اختلال های مشابه روبه رو شده اید، می توانید با تست کارت گرافیک منشا این مشکل را پیدا کنید.

اولین برنامه ای که می توان برای حل این مشکل معرفی کرد، نرم افزار Unigine Heaven 4.0 است. خوشبختانه این برنامه کاملا رایگان است و یک لوپ تکراری از فرایندهای گرافیکی را اجرا نموده تا کارت گرافیکتان را حسابی به چالش بکشد. این برنامه رسما کاری می نماید تا اگر کارت گرافیک ایرادی داشته باشد، با فشار بسیار زیادی که به قطعه وارد می شود این ایراد نمایان شود. بنابراین، این برنامه باید برای حداقل 30 دقیقه در حال انجام باشد تا دمای پردازنده گرافیکی افزایش یابد.

خمیر حرارتی ناقص، یکی از مهم ترین دلایلی می تواند باشد که کارت گرافیک از حدبیشتر محدوده دمای تعریف شده فراتر می رود. در ادامه درباره خمیر حرارتی بیشتر توضیح می دهیم. از طرفی دیگر، شاید هم جریان تهویه هوا در داخل کیس کامپیوتر دچار انسداد یا اختلال شده باشد.

اتفاقا ایراد مربوط به خمیر حرارتی در یکی از جدیدترین و قدرتمندترین کارت های گرافیک حال حاضر یعنی کارت گرافیک انویدیا GeForce RTX 3090 Founders Edition دیده شده است. این کارت گرافیک که از حافظه GDDR6X بهره می برد، در حدبیشتر تنش القایی، دچار ایراداتی می شود که در حالت عادی از بروز این دسته از ایرادات خبری نیست. بعضی از کاربران با به روز رسانی پد های حرارتی قطعاتشان متوجه بهتر شدن عملکرد به طرز چشمگیر شده اند.

دمای کارت گرافیک تا چه مقدار طبیعی است؟

این سوال، یکی از پر تکرارترین سوالاتی است که کاربران می پرسند. به طور کلی، بسته به نوع پردازنده گرافیکی، نوع سیستم خنک نماینده و سایر پارامترهای فنی می توان مقدار دمای 84 درجه سانتی گراد را در کارت های گرافیک امروزی عادی دانست. با این حال، اگر در کارت های گرافیک از هیت سینک و فن های متعدد قدرتمند استفاده شود، دمای کارت گرافیک در محدوده 60 تا 70 درجه سانتی گراد خواهد بود.

به طور کلی با شنیدن صدای فن های کارت گرافیک هم می توان به صورت شنیداری تا حدودی متوجه شد آیا کارت گرافیک تحت شرایط تنش و استرس بسیار زیاد است یا خیر. از آنجایی که در پردازش های گرافیکی سنگین، به تبع دمای دستگاه هم بیشتر می شود، فن ها هم با دور تندتری کار نموده تا اجزای کارت گرافیک را خنک نمایند. در چنین شرایطی، صدای فن ها بیشتر به گوش می رسد.

چگونه تست کارت گرافیک در بازی های ویدیویی را انجام دهیم؟

بسیاری از بازی های ویدیویی فشار زیادی را به کارت گرافیک القا می نمایند؛ از همین رو، سازندگان بخشی به نام بنچمارک را در منوی اصلی چنین بازی هایی تعبیه نموده اند تا بازیکن صرفا با یک انتخاب ساده، توان سیستم کامپیوتر خود را شناسایی و سپس بر همین مبنا، گزینه های مربوط به گرافیک را تنظیم کند. به زبان ساده، هر مقدار نرخ فریم (Frame Rate) بیشتر باشد، کارت گرافیک از جنبه عملکردی قدرتمندتر خواهد بود. به طور معمول اگر نرخ فریم در بنچمارک بیشتر بازی های ویدیویی مد نظرتان زیر 30 باشد، بهتر است نسبت به ارتقا کارت گرافیک فکر کنید.

گیمرهای حرفه ای از نرم افزارهایی نظیر Fraps یا OCAT استفاده می نمایند تا به صورت دستی عملکرد بنچمارک کارت گرافیک را به چالش بکشند. استفاده از این نوع برنامه ها معمولا به زمان بیشتری احتیاج دارد. از طرفی، انجام سناریوهای مختلف احتیاجمند درک کاملی از متغیرهای مربوط به کارت گرافیک است.

نحوه تست کارت گرافیک در ویندوز 10

نحوه آزمایش و تست سلامت کارت گرافیک به واسطه ویندوز یک تست بسیار ساده است. با انجام مراحل زیر به ترتیب می توانید کارت گرافیک را آنالیز کنید:

1) دکمه های Windows + I را فشار دهید تا پنجره Setting باز شود.

2) از بخش Display، روی گزینه Advanced display settings کلیک کنید.

3) به طور پیش فرض یک کارت گرافیک روی سیستم های کامپیوتری تعبیه شده است. اگر دو یا چند کارت گرافیک روی کامپیوتر نصب شده، منوی کشویی را باز نموده و گزینه مورد نظرتان را انتخاب کنید.

پارامترهای مورد احتیاج نظیر وضوح، عمق بیت و نرخ تازه سازی تصویر در این بخش قابل مشاهده خواهند بود.

اگر مقدار فشار وارد شده بر کارت گرافیک را می خواهید رصد کنید، شما می توانید با باز کردن Task Manager عملکرد کارت گرافیک خود را به وسیله سربرگ Performance چک کنید.

معرفی چند نرم افزار بنچمارک کارت گرافیک معتبر

برای تست کارت گرافیک دست دوم و آکبند می توان به وسیله سایت های مختلف استفاده کرد. با مراجعه به سایت بنچمارک کارت گرافیک می توان برنامه های منحصر به فردشان را به طور پولی یا رایگان دانلود و سپس برای تست کارت گرافیک استفاده کرد. در ادامه چند مورد از برترین برنامه ها برای تست کارت گرافیک را معرفی می کنیم.

1) نرم افزار MSI After Burner

برنامه ام اس آی افتربرنر یکی از قوی ترین و برترین برنامه ها برای تست بنچمارک گرافیک به شمار می رود. این نرم افزار کاملا رایگان بوده و شما می توانید در هر زمان که دلتان بخواهد، پارامترهای مختلف نظیر دما و عملکرد را آنالیز کنید. در داخل این برنامه، بخشی تعبیه شده تا بتوان فرایند اورکلاک را با چند کلیک ساده هم انجام داد. شما می توانید قدرت عملکردی کارت گرافیک را با استفاده از افتر برنر تا حدودی بالاتر ببرید؛ هر چند، انجام این دسته از کارها بدون هیچ دانش و علم قبلی توصیه نمی شود.

2) نرم افزار 3DMark

یکی دیگر از مهم ترین و پر کاربردترین برنامه ها برای تست بنچمارک، نرم افزار 3DMark است. از تست کارت گرافیک GTX 1650 گرفته تا تست کارت گرافیک RTX 3050 را می توان با استفاده از همین یک عدد برنامه به راحتی انجام داد.

برنامه 3DMark ضمن تست بنچمارک، سخت افزارتان را نیز تحلیل خواهد نمود. با این حال، برای استفاده از تمامی قابلیت های برنامه باید نسخه پرمیوم 3DMark را بخرید. با این حال، این نرم افزار یک نسخه رایگان هم دارد که به وسیله ثبت نام در فروشگاه Steam می توانید نسخه دموی آن را به راحتی دانلود کنید. برنامه 3DMark هم شبیه به برنامه افتربرنر می تواند بعضی از پارامترهای اصلی مربوط به کارت گرافیکتان را تنظیم کند.

3) نرم افزار GFXBench

در بحث تست کارت گرافیک باید به نرم افزار مشهور GFXBench هم اشاره نمود. این برنامه، عملکرد کامل کارت گرافیکتان را تجزیه و تحلیل می نماید. می توان سهولت در استفاده و راه اندازی آسان تست بنچمارک را اصلی ترین علت افزایش محبوبیت این برنامه تلقی کرد. شما می توانید برای محصولات قدیمی تر مثل تست کارت گرافیک GT 1030 یا تست کارت گرافیک RX 580 هم به وسیله دانلود و نصب GFXBench به راحتی اقدام کنید.

4) نرم افزار PassMark

برنامه PassMark یکی دیگر از برترین گزینه ها برای تست بنچمارک کارت گرافیک تلقی می شود. این نرم افزار با نسخه های قدیمی ویندوز نظیر ویندوز 7 و ویندوز 8 هم سازگار است. با این که اطلاعات به دست آمده از برنامه پس مارک در زمینه تجزیه و تحلیل کارت گرافیک بسیار عالی است، این برنامه تنها به مدت 30 روز رایگان بوده و برای استفاده از تمامی قابلیت های این نرم افزار به صورت قانونی باید نسخه پولی آن را بخرید.

از مهم ترین مزیت این برنامه می توان به آزمون گرافیکی دو بعدی آن اشاره نمود. شما می توانید این آزمون را به وسیله یک فلش USB هم اجرا کنید. برای تست گرافیکی سه بعدی می توان از تست های Direct X9-12 بهره برداری کرد.

5) نرم افزار UserBenchmark

یوزر بنچمارک، رسما یکی از سریع ترین برنامه ها برای تست سلامت کارت گرافیک به شمار می رود. شما می توانید با مراجعه به سایت این برنامه، اطلاعات به دست آمده از سخت افزارتان را با سایر کارت های گرافیک مقایسه کنید.

یکی از قابلیت های مهم این برنامه، در تخمین راندمان و قدرت عملکردی بازی های ویدیویی بر مبنای Direct X است. این نرم افزار به طور تخصصی تخمین می زند آیا کارت گرافیک سیستم شما قدرت اجرای بی نقص و روان بازی های ویدیویی را دارد یا خیر.

6) نرم افزار FurMark

تست کارت گرافیک با FurMark را شاید نتوان به هر فردی پیشنهاد کرد. به این علت که فشار فوق العاده زیادی به واسطه اجرای این برنامه به سخت افزار کامپیوتری وارد می شود. به همین علت، اگر اطلاعات زیادی درباره اورکلاک ندارید، بهتر است در قدم اول از برنامه FurMark استفاده نکنید. با این حال، برای اجرای یک تست با فشار عادی می توانید بدون تغییر گزینه های پیش فرض موجود در برنامه، این کار را انجام دهید.

در حین استفاده از نرم افزار FurMark می توان با فعال سازی گزینه مربوط به دما (GPU Temperature Alarm)، برنامه را به گونه ای تنظیم کنید تا در صورت عبور دما از یک درجه حرارت معین، یک پیغام هشدار ظاهر شود.

کرش کامپیوتر حین بنچمارک پردازنده گرافیکی = خرابی حتمی کارت گرافیک؟

امکان دارد در حین تست بنچمارک کارت گرافیک چند مرتبه سیستم کامپیوتر شما کرش کند. در این شرایط، آیا باید خیلی سریع نتیجه گرفت علت خاموش شدن کامپیوتر هنگام تست کارت گرافیک، خرابی یا نقص در کارت گرافیک است؟

این احتمال همواره وجود دارد منبع تغذیه کامپیوتر دچار نقص شده باشد. بنابراین، نمی توان کرش کامپیوتر حین تست بنچمارک کارت گرافیک را همواره به خرابی کارت گرافیک ربط داد. اگر فرض را بر این مبنا بگیریم سیستم کامپیوتر، اورکلاک نشده و دمای دستگاه از حد معین شده فراتر می رود، بهتر است سیستم خنک نماینده کامپیوتر را آنالیز کنید. یکی از راهکارها برای کاهش دما، تعبیه یک سیستم خنک نماینده قوی تر تلقی می شود.

باید به این نکته دقت کرد اگر قصد تست کارت گرافیک لپ تاپ را دارید، بهتر است لپ تاپ مورد نظر را به شارژر اصلی خود متصل کنید. از آنجایی که حدبیشتر قدرت سخت افزار لپ تاپ ها، در زمان اتصال به برق شهر معین می شود، برای تست بنچمارک کارت گرافیک لپ تاپ هم بهتر خواهد بود لپ تاپ به پریز برق متصل شده باشد.

علامت هایی که باید به مرگ کارت گرافیک شک کرد

پس از انجام تست های سلامت کارت گرافیک امکان دارد با علامت هایی روبه رو شوید که خبر از مرگ دیر یا زود کارت گرافیک می دهند. در ادامه به طور خلاصه نشانه های رایج را آنالیز می کنیم:

• صدای فن ها: اگر سر و صدای فن ها چند وقتی است که به شدت زیاد شده و با صدای گوش خراشی هنگام تجربه کارهای گرافیکی سنگین روبرو می شوید، محتمل است کارت گرافیک دچار نقص فنی شده باشد.
• ایرادهای تصویری: مهم ترین عارضه، پدیده پارگی تصویر (Screen Tearing) است که تصاویر به درستی رندر گرفته نمی شوند. بعلاوه گاهی اوقات امکان دارد با المان های تصادفی روبرو شوید.
• کرش کامپیوتر: اگر سیستم کامپیوتر به طور مداوم در هر بار استفاده سنگین گرافیکی کرش کند، احتمال می رود کارت گرافیک دچار عیب و ایراد شده باشد. هر چند، کرش کردن کامپیوتر الزاما به معنای خرابی کارت گرافیک نبوده و شاید قطعات دیگر نظیر پاور، رم یا حتی پردازنده نقص پیدا نموده اند.
• افت نرخ فریم فاحش در بازی های ویدیویی: اگر بازی های ویدیویی قبلا خیلی روان اجرا شده اند، اما اخیرا در حین تجربه بازی با افت نرخ فریم روبه رو شده اید، امکان دارد کارت گرافیک خراب شده باشد. با این حال، افت نرخ فریم وابسته به فاکتورهای مختلف بوده و الزاما کاهش این پارامتر، معیار اصلی برای نتیجه گیری نیست.

با تمامی این تفاسیر، بهتر است هنگام خرید یک کارت گرافیک تنها به قدرت عملکردی پردازنده گرافیکی محصول نگاه نکنید. ضمن آنالیز تعداد و کیفیت فن های کارت گرافیک، در بخش معینات فنی به این نکته دقت کنید هیت سینک کارت گرافیک به چه صورت است. یکی از مهم ترین اجزای کارت گرافیک که به نوعی عمر و دوام بالای کارت گرافیکتان را تضمین می دهد، هیت سینک ها محسوب می شوند؛ چرا که به طور کلی بین هیت سینک و پردازنده گرافیکی یک ماده تحت عنوان خمیر حرارتی (Thermal Paste) قرار می گیرد.

خمیر حرارتی معمولا از جنس سیلیکونی بوده و به زبان بسیار ساده فرایند انتقال گرما را آسان تر می نماید. به طور معمول با گذر زمان امکان دارد خمیر قدرتِ اولیه خود را از دست داده باشد. در این سناریو، هیت سینک خنک نشده و دمای پردازنده گرافیکی به طرز سرسام آوری بیشتر می شود. در این شرایط، تنها راه چاره برای تعمیر کارت گرافیک تعویض خمیر حرارتی است. بنابراین، بهتر است نسبت به خرید کارت گرافیک دسته دوم یا استوک محتاطانه تر رفتار کنید.